Οι δράσεις των Διευρωπαϊκών Δικτύων (εφεξής ΔΕΔ) συμβάλλουν στη δημιουργία και την ανάπτυξη έργων υποδομής, που υπάγονται στους τομείς των Μεταφορών, της Ενέργειας και των Τηλεπικοινωνιών και αποσκοπούν στην προώθηση της διασύνδεσης και της διαλειτουργικότητας των εθνικών δικτύων, της πρόσβασης σε αυτά τα δίκτυα καθώς και στην ανάγκη να συνδεθούν οι νησιωτικές, οι μεσόγειες και οι περιφερειακές περιοχές με τις κεντρικές περιοχές της Ε.Ε.
Στα πλαίσια της αναθεώρησης των ΔΕΔ, αναθεωρήθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές και οι χάρτες των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών, Ενέργειας και Τηλεπικοινωνιών που περιλαμβάνουν τα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest, εφεξής ΕΚΕ/PCI) και θεσπίστηκε ο Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility, εφεξής CEF), ως ο μηχανισμός χρηματοδότησης που θα υποστηρίξει τα ΕΚΕ/PCI και θα αξιοποιήσει τις δυνητικές συνέργειες μεταξύ των τομέων.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του CEF ανέρχεται σε 29,94 δις € τα οποία κατανέμονται ανά τομέα ως εξής [Κανονισμός COM(2015) 10 final/2015/0009 (COD)]:
Μεταφορές: 23,55 δις €, Ενέργεια: 5,35 δις € και Τηλεπικοινωνίες: 1,04 δις €
Το CEF υποστηρίζει την υλοποίηση έργων / δράσεων που στοχεύουν στην ανάπτυξη και κατασκευή νέων υποδομών και υπηρεσιών, ή στην αναβάθμιση υφιστάμενων υποδομών και υπηρεσιών, στους τομείς των Μεταφορών, Ενέργειας και Τηλεπικοινωνιών. Συνεισφέρει επίσης στην υποστήριξη έργων με Ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και σημαντικά κοινωνικά οφέλη, τα οποία δεν λαμβάνουν ικανοποιητική χρηματοδότηση από την αγορά.
Το CEF τελεί υπό την κεντρική διαχείριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την υποστήριξη εκτελεστικού οργανισμού (Innovation & Networks Executive Agency / ΙΝΕΑ).
Με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1315/2013 ορίζονται οι προσανατολισμοί για το ΔΕΔ-Μ, ενώ στον Κανονισμό (ΕΕ) 1316/2013 για τη σύσταση της ΔΣΕ/CEF ορίζονται τα προκαθορισμένα ΕΚΕ/PCI.
Το νέο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών διαρθρώνεται σε δύο επίπεδα, ήτοι το Εκτεταμένο Δίκτυο (Comprehensive Network) και το Κεντρικό Δίκτυο (Core Network):
- Το Κεντρικό Δίκτυο, το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του ΔΕΔ-Μ, απαρτίζεται από τα μέρη του εκτεταμένου δικτύου, που είναι υψίστης στρατηγικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης των ΔΕΔ-Μ. Διασυνδέεται μέσω κόμβων και παρέχει συνδέσεις μεταξύ των Κ-Μ, καθώς και με τις υποδομές των δικτύων μεταφορών γειτονικών κρατών.
Συμπεριλαμβάνει εννέα (9) κεντρικούς διαδρόμους, κόμβους του δικτύου, τα λοιπά τμήματα του κεντρικού δικτύου, καθώς και τα συστήματα διαχείρισης κυκλοφορίας για όλα τα μέσα μεταφοράς. Από τους εννέα (9) κεντρικούς διαδρόμους η Ελλάδα συμμετέχει στο Διάδρομο Orient/East-Med ο οποίος ξεκινάει από τη Γερμανία και καταλήγει στην Κύπρο. Επί της ελληνικής επικράτειας ο διάδρομος περιλαμβάνει τον διατροπικό άξονα Ηγουμενίτσα/Πάτρα - Αθήνα/Πειραιάς - Θεσσαλονίκη – Ελληνοβουλγαρικά σύνορα. - Το Εκτεταμένο Δίκτυο, απαρτίζεται από όλες τις υπάρχουσες και προγραμματιζόμενες υποδομές του ΔΕΔ-Μ, και στην ουσία θα λειτουργεί ως τροφοδοτικό δίκτυο από το εθνικό-περιφερειακό δίκτυο προς το κεντρικό δίκτυο.
Σε ότι αφορά τη χώρα μας, στο Εκτεταμένο Δίκτυο περιλαμβάνονται 35 αεροδρόμια, 20 λιμάνια, και το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, όπως εμφανίζονται στους σχετικούς χάρτες.
